محتوای زرد؛ آیا باید جلوی آن را گرفت یانه؟

چند وقت پیش یکی از یوتیوبرهایی که در در این پلتفرم مشغول به تولید محتوا بود نسبت به محتواهای ارائه شده در یوتیوب فارسی انتقاد کرده و ایشان بیان کرده است که باید جلوی محتوایی که او «محتوای زرد» می داند گرفته شود که همین مسئله باعث به فکر فرو رفتن من شد و مسائل زیادی در ذهنم پدید آمد و به نظرم مطلب جالبی مطرح شده که واقعاً جای بحث و بررسی زیادی دارد.

مفهوم محتوای زرد

برای آن که بتوانیم دید درستی نسبت به این مسئله داشته باشیم، باید در ابتدا به تعریف «محتوای زرد» توجه داشته باشیم و در کل بدانیم که در کل چه محتوایی «زرد» به شمار می رود. یک محتوای زرد دارای دو شاخصه بزرگنمایی و حاشیه است. یعنی اگر محتوایی دارای تیتر و یا متن اغراق آمیز باشد و یا به جای پرداختن به اصل موضوع، حواشی آن مسئله را در تمرکز خود دارد می توان آن محتوا را «محتوای زرد» نامید. در محتوای زرد هدف جذب حداکثری توجه افراد به حواشی یک مسئله می باشد و نه اصل موضوع. برای مثال از عناوین زرد می توان به این تیتر توجه کرد «بازیکن تیم ایران راهی آرسنال شد» در این تیتر به این گونه القا می شود که بازیکنی از تیم ملی ایران به تیم آرسنال رفته که در آنجا بازی کند، حال ممکن است مسافرت این بازیکن به دلیلی دیگر مثل مسافرت و گردش باشد یا برای مسائل کاری باشد و یا از این دست موارد که با خواندن متن خبر یا دیدن و شنیدن آن متوجه اشتباه برداشت خود می شود.

آیا یوتیوب فارسی دارای محتوای زرد است؟

همان طور که می دانید یوتیوب برای ترغیب کردن کاربران برای تولید محتوا مبلغی را تحت عنوان درآمد به صاحب هر کانال پرداخت می کند تا فرد را ترغیب به فعالیت بیشتر در آن کند. ملاک پرداخت درآمد یوتیوب میزان بازدید ویدیو کاربران می باشد به این صورت که به ازای هر 1000 بازدید از ویدیو و مشاهده تبلیغات آن، مبلغی متغیر به فرد سازنده محتوا پرداخت می نماید. بر این اساس هرچه تولید کننده محتوا بتواند بازدید بیشتری را برای آن ویدیو و یا ویدیوهای خود بیاورد، می تواند درآمد بیشتری را بدست بیاورد که به همین دلیل احتمال استفاده از محتواهای زرد به مراتب بالاتر می رود. اگر سری به تامبنیل ها و محتواهای  یوتیوبرهای فارسی زبان بزنید (به صورت مشخص ایرانی) به عینه این عناوین و محتواها را خواهید دید. استفاده از کلمات جنسی، عناوین دارای ایهام و از این دست مسائل زیاد وجود دارد و نمی توان گفت که «یوتیوب فارسی محتوای زرد ندارد».

آیا این مسئله به خودی خود مشکل زاست؟

باید گفت که هر رسانه ای برای آن که بتواند افراد بیشتری را به سمت خود جلب کند، قطعاً از این روش در تیترها و مطالب خود استفاده می کند و می توان آن را به عنوان یک روش برای جذب مشتری بیشتر که در نهایت باعث افزایش درآمد آنها می شود، نام برد. اما به شخصه می توان گفت که این کار می تواند ضررهای زیادی را به بار بیاورد. این کار باعث تولید محتوای بی کیفیتی می شود که صرفاً برای جذب افراد مختلف تولید شده و تنها مسئله اصلی برای تولید کننده محتوا کسب درآمد خواهد شد که در این حالت عواقب استفاده از «محتوای نامناسب» در نظر گرفته نخواهد شد.

خواست کاربران از سازندگان محتوا

یوتیوبرهای ایرانی بارها عنوان می کنند که «چون کاربران از ما می خواهند، ما تولید می کنیم». باید در رابطه با این مسئله باید گفت تمامی افراد در درون خود حس تنبلی را دارند. محتوایی که نیاز به تفکر داشته باشد یا نیاز به درگیری فکری بالایی داشته باشد، می تواند افراد مختلف را به سمت ویدیوهایی بکشاند که این خصیصه را ندارند. این مسئله خود نشان دهنده این نکته است که اگر فکری به حال این مسئله نشود و حتی تابع این نکته باشیم، روند نزولی کیفیت نیز شروع می شود. پس باید به این مسئله توجه کرد که تابع جمع بودن، به منزله درست بودن راه نیست.

عواقب زیانبار تولید محتوای زرد

باید گفته شود که هرگاه میزان تولید محتوای زرد به میزان قابل توجهی زیاد شود (که منظور بنده در این مورد من یوتیوب است) حس آموزش و یادگیری بیشتر را در میان کاربران از بین برده و افراد تنها برای «سرگرم شدن» و یا «کنجکاوی» به ویدیوها مراجعه می کنند مانند چیزی که در حال حاضر در اینستاگرام اتفاق افتاده. این کار باعث افت کیفیت خود محتواهای سازندگان آن می شود. البته وقتی از سرگرم شدن حرف به میان می آوریم، منظور این نیست که «نباید محتوا سرگرم کننده باشد» یا «فقط باید به تولید محتوای آموزشی» اکتفا کرد، بلکه منظور من این است که فقط ساخت محتواهایی با مضمون «واکنش نشان دادن به چالش های بالای 18 سال» یا «سعی کن نخندی» و امثال اینها نمی تواند باعث پیشرفت کیفیت محتوا شود و در این حالت کانال هایی که محتوای با ارزش تولید می کنند به حاشیه رفته و آنها را مجبور به پیوستن به خیل تولیدکنندگان این گونه محتوا می کند.

اما آیا باید جلوی آن را گرفت؟

استفاده از محتواهایی که هیچ نکته کلیدی و مثبتی ندارد، می تواند باعث سیر نزولی کیفیت محتوا شود و در نهایت تنها محتواهایی خواهد ماند که تنها هدف آن درآمدزایی و جذب افراد بیشتر است. شاید این نکته به ذهن شما خطور کند که انسان نمی تواند تنها به محتواهای آموزشی دقت کند، گاهاً افراد نیاز به محتوایی دارند که سرگرم کننده باشد. باید در جواب به این نکته باید گفت که حتی محتوای سرگرم کننده می تواند در درون خود «نکات مفید و آموزشی» را هم داشته باشد و یا حتی در محتوای آموزشی نیز می توان نکات «سرگرم کننده» را داشت. بحث اصلی ما در این رابطه است که صرفاً محتوایی که به دلیل جذابیت جنسی و از این گونه مسائل تولید می شود و تنها هدف آن درآمدزایی می باشد، است نه منظور محتوای سرگرم کننده است.

چگونه می توان جلوی روند افت کیفیت محتوا را گرفت

برای این مسئله دو طرف قضیه باید کمک کنند. یعنی هم یوتیوبر و هم بازدیدکننده ویدیو. بالطبع اگر محتواسازهای معروف ایرانی مانند «آریا همتی (آریاکئوکسر)»، «ختن شمس (ختن)»، «کوثر عزیزی (تاکسیک گرل)» که دارای بیشترین سابسکرایبر هستند روند تولید محتوای با کیفیت تر و بهتر (منظور این نیست که در حال حاضر محتوای آنها بدون کیفیت است) را انجام دهند، افرادی که آنها را سابسکرایب کردند نیز به همین سمت سوق داده می شوند و روند نزولی کیفیت محتوا متوقف شده و حتی روند آن صعودی خواهد شد. طرف دوم که بازدیدکننده ویدیو می باشد باید با ارسال کامنت های انتقادی (و نه توهین آمیز) و یا حتی دیسلایک کردن ویدیوها، این مسئله را به یوتیوبرهای مورد علاقه خود تذکر دهند. با این روش می توان تا حد زیادی جلوی تولید محتواهای بی کیفیت را گرفت.