همه چیز درباره کپی رایت در یوتیوب

به دلیل شرایطی که در حال حاضر وجود دارد کسب درآمد دلاری به یکی از مسائلی تبدیل شده که افراد زیادی را به خود جذب کرده است. یکی از راه هایی که می تواند درآمد دلاری خوب و حتی غیرقابل انتظاری را برای افراد به ارمغان آورد سیستم درآمدزایی یوتیوب است. اما باید بدانید که فعالیت در هر شبکه اجتماعی نیازمند رعایت قوانین آن شبکه است که یوتیوب هم از این قاعده مستثنی نبوده و شمایی که قصد فعالیت در این شبکه را دارید باید قوانین مرتبط با آن را رعایت کرده تا با مشکل رو به رو نشوید.

قانون کپی رایت در یوتیوب

یکی از مهمترین قوانینی که در یوتیوب بیشتر به آن برخورد خواهید کرد قانون کپی رایت یا حق نشر است. اما این قانون چیست؟ برای آن که بتوانیم بهتر این قانون را تعریف کنیم مثالی در این باره بیان می کنیم. فرض کنید که شما یک محتوای دیجیتال (عکس، فیلم، موسیقی، صدا و...) را از صفر تا صد ساخته اید، در این حالت اگر کسی بدون اجازه گرفتن از شما از آن در ویدیوهای خود استفاده کند شما می توانید با استفاده از همین قانون جلوی استفاده آن شخص را گرفته و حتی کانال کانال فرد خاطی را با مشکل مواجه کنید.

چه مواردی شامل حق کپی رایت می شود؟

به صورت پیشفرض تمام عناصر مورد استفاده از ویدیو یعنی ویدیو، عکس، موزیک و سایر موارد می تواند شامل حق نشر یا کپی رایت شود و محدودیتی در این باره وجود ندارد اما باید برای نگاه دقیق تر باید تک تک موارد را به صورت جداگانه بررسی کرد تا بشود دید دقیق تری در این مورد داشت.

کپی رایت در ویدیو

در مورد ویدیو باید گفته شود که احتمال بروز مشکل در ویدیوها زیاد است و یوتیوب حساسیت زیادی در مورد این مسئله دارد. به عنوان مثال استفاده از تصویر یک فیلم در ویدیو حتی با اینکه صدای ویدیوی مربوطه قطع شده باشد ممکن است مشمول حق کپی رایت شود و ویدیوی شما با مشکل رو به رو شود.

موزیک

در مورد موزیک این سخت گیری به مراتب شدیدتر است یعنی تمامی موزیک هایی که شما در ویدیوی خود استفاده می کنید باید یا سازنده آن خود شما باشید و یا از موسیقی های بدون کپی رایت استفاده کنید. متأسفانه باور اشتباهی که در بین بعضی از یوتیوبرها رایج شده این است که اگر 15 ثانیه از موسیقی کپی رایت دار استفاده کنیم و یا تن موسیقی را تغییر دهیم مشکلی در حق کپی رایت به وجود نخواهد آمد. باید این را بدانید که حتی پخش 3 ثانیه از یک موزیک دارای کپی رایت می تواند باعث بروز مشکل شود.

عکس

در مورد عکس باید بگوییم که استفاده از عکس تا حد زیادی مشمول حق کپی رایت نمی شود. یعنی اگر شما حتی عکسی را از اینترنت دانلود کنید می توانید از آن در ویدیوهای خود استفاده کنید، مگر آن که آن عکس خیلی خاص بوده و یا استفاده از آن موجب ضرر و زیان برای صاحب اثر باشد. اما توصیه ما به شما این است که تا حد امکان از سایت هایی استفاده کنید که محتوای بدون کپی رایت ارائه می کنند استفاده کنید که در آینده با مشکل رو به رو نشوید.

چه مواردی مشمول استفاده از محتوای دیگران نمی شود؟

باید بدانید که هر نوع دریافتی به منزله داشتن حق کپی رایت یک محتوا نیست و شما برای استفاده از محتوا باید حق استفاده از آن ویدیو را چه به صورت کتبی و چه به صورت گواهینامه دیجیتال را داشته باشید. شما نمی توانید با استدلال اینکه محتوا را خریده اید، حق استفاده از آن را دارید یعنی اگر شما یک موسیقی یک خواننده را خریده اید، شما تنها حق گوش دادن به آن موسیقی را دارید و نه اینکه از آن در محتوای خود استفاده کنید. شما نمی توانید با این استدلال که نمی خواهید از آن ویدیو درآمدزایی کنید، از آن محتوا در ویدیوی خود استفاده کنید چون در این حالت شما باعث می شود که افراد مختلف به جای استفاده از اینکه برای دریافت محتوا به مالک اثر مراجعه کنند و با پرداخت هزینه از آن محتوا استفاده کنند در کانال شما به صورت رایگان آن را دریافت خواهند کرد و این کار باعث بروز مشکلات عدیده برای صاحب اثر می شود. شما نمی توانید با این استدلال که سازنده اثر را معرفی می کنید، از آن استفاده کنید چون دقیقاً حالت قبل را به وجود خواهد آورد.

روش تشخیص محتوای دارای کپی رایت توسط یوتیوب

هر محتوایی که دارای حق نشر می باشد، مشخصه ای به نام Content ID دارد که اگر یوتیوب آن مشخصه را در ویدیوی شما پیدا کند، متوجه استفاده غیرمجاز کانال می شود و این روند کاملاً اتوماتیک بوده و توسط ربات یوتیوب انجام می شود.

روند برخورد یوتیوب با استفاده از محتوای دارای کپی رایت به چه صورت است؟

اگر یوتیوب متوجه شود که شما از محتوای دیگران بدون اجازه استفاده کرده اید در وهله اول روی ویدیوی شما copyright claim زده خواهد شد. در این حالت، امکان درآمدزایی از آن ویدیو برداشته شده و ویدیو در برخی از کشورها و یا حتی تمامی کشورها برداشته خواهد شد و اخطاری در این زمینه در پنل یوتیوب به شما نشان داده خواهد شد. در همین حین به فردی که از محتوای آن استفاده شده پیغامی ارسال خواهد شد که از محتوای آن استفاده شده است و به او یک مهلت یک ماهه داده خواهد شد که واکنش نشان دهد. در این حالت سه احتمال وجود دارد:
حالت اول اینکه فرد مورد نظر تا قبل از مدت زمان مربوطه هیچ واکنشی نشان ندهد و به همین دلیل دوباره اخطار مربوطه از روی ویدیوی شما برداشته شده و امکان درآمدزایی ویدیو دوباره فعال می شود.
در حالت دوم فرد مربوطه ویدیوی شما را پاک نخواهد کرد ولی روی ویدیوی شما تبلیغات قرار داده و تمامی درآمد مربوط به آن ویدیو را برای خود برمی دارد و دیگر شما امکان درآمدزایی از آن ویدیو را برای خود نخواهید داشت.
در حالت سوم فرد مربوطه روی ویدیوی شما Copyright strike می زند و به همین دلیل ویدیوی مربوطه پاک خواهد شد.

آیا Copyright Claim و Copyright Strike می تواند برای کانال مشکل ساز باشد؟

در کل باید بگوییم که Copyright Claim تأثیری مخربی بر روی کانال شما نخواهد داشت به جز مواردی که عنوان شد ولی در مورد Copyright Strike باید بگوییم که اگر شما سه بار این اخطار را دریافت کنید ممکن است حتی کانال شما پاک شود و دیگر نتوانید کانال خود را برگردانید و یا کانال جدیدی را راه اندازی کنید.

آیا ممکن است که محتوای بدون کپی رایت در آینده اخطار کپی رایت بگیرد؟

متأسفانه باید گفت که جواب این سوال باز هم بله است. یعنی ممکن است یک تولید کننده محتوا، در ابتدا هیچ قانونی را برای استفاده از آن محتوا وضع نکرده باشد ولی در آینده شرایطی را برای آن مشخص کند و متأسفانه در این مورد کاملاً حق به سازنده محتوا داده می شود.

تکلیف سوء استفاده کنندگان از Copyright Strike چیست؟

شاید این سوال برایتان پیش بیاید که شاید افرادی با استفاده از این روش بخواهد برای کانال شما مشکل درست کنند. اما باز هم نگران نباشید در صورتی که فردی بدون دلیل این کار را انجام دهد و روی ویدیوی شما اخطار بدون دلیل بزند و شما شکایت کنید در صورتی که ثابت شود فرد مذکور بدون مدرک این کار را انجام داده هم دسترسی اون به گوگل مسدود خواهد شد، هم کانال مرتبط با آن بسته خواهد شد و هم می توانید در دادگاه ادعای خسارت کرده و او را جریمه نمایید.

حل مشکل کپی رایت در یوتیوب

نگران نباشید اگر با این مشکل رو به رو شدید یوتیوب راهی را برای شما در نظر گرفته که شما می توانید با استفاده از آن مشکل خود را تا آنجایی که امکانش باشد مشکل خود را حل کنید. هر ویدیویی که با این مشکل رو به رو شود می تواند یکی از این دو روش را انتخاب کند: در روش اول شما می توانید آن قسمت هایی را که یوتیوب دارای حق کپی رایت تشخیص داده را به وسیله ادیتور یوتیوب حذف کرده و یا اگر موزیک است می توانید آن را جایگزین کنید با این حالت کاملاً مشکل کپی رایت از روی شما برداشته خواهد شد و دیگر مشکلی نخواهید داشت. در روش دوم شما می توانید روی این اخطار صادر شده شکایت کنید و یکی از موارد مشخص شده زیر را عنوان کنید:
در حالت اول عنوان کنید که حق استفاده از محتوا را در ویدیوی خود دریافت کرده اید. یعنی سند و یا مدرکی دارید که این حق را به شما داده شده که از محتوای مورد نظر استفاده کنید. در این حالت شما باید در درخواست خود مدارک مرتبط را به یوتیوب ارائه دهید. در صورتی که این مورد ثابت گردد اخطار مربوطه برداشته خواهد شد. توجه داشته باشید که ارائه مجوز به صورت کلامی وجود ندارد یعنی شما باید برای این ادعا مدرک کتبی و یا دیجیتالی در اختیار داشته باشید که ثابت کند که مجوز مربوطه را دارید.
در حالت دوم اعلام کنید که استفاده شما منصفانه (Fair Use) بوده است. استفاده منصفانه به این صورت است که یعنی شما به صورت کامل محتوا را در درون ویدیوی خود استفاده نکرده اید و با استفاده از روش هایی مانند ادیت آن، اضافه کردن تصویر خود، نظر دادن در مورد ویدیوی مربوطه و توقف ویدیو در بازه های زمانی مشخص کاملاً تغییر داده باشید و محتوای جدیدی را خلق کرده باشید. در صورت اثبات این مسئله اخطار مورد نظر از روی کانال شما برداشته خواهد شد.
در حالت سوم این است که عنوان کنید محتوایی که استفاده کردید کپی رایت نداشته و شما حق استفاده از آن را دارید. در این صورت شما می توانید با انتخاب این گزینه و ارائه مدارک لازم مشکل کپی رایت خود را حل کنید

چگونه می شود مانع بروز مشکل شد؟

برای آن که با مشکل رو به رو نشوید شما سه کارمی توانید انجام دهید یا شما باید تمامی محتوا را خود بسازید (یعنی از صفر تا صد ویدیو) یا آن که حق استفاده از آن محتوا را از سایت های معتبر خریداری کرده باشید و یا از محتوای بدون کپی رایت استفاده کنید. در مورد اول که مشخص است ولی در مورد دوم باید گفت که یک سری از سایت های خارجی هستند که شما می توانید در ازای پرداخت اشتراک ماهیانه از محتوای آنها در ویدیوی خود استفاده کنید. به این صورت که شما با خرید اشتراک و استفاده از آهنگ ها در ویدیوهایی در مدت زمان اشتراک شما آپلود شده اند از آنها بهره بگیرید. با توجه به این مسئله باید توجه داشته باشید که تنها زمانی از آهنگ ها می توانید استفاده کنید که ویدیوی شما دربازه اشتراک شما آپلود شده باشند در غیر این صورت بازهم ممکن است برای شما مشکل پیش آید. اما اگر شما این کار را انجام داده باشید یعنی ویدیو در بازه زمانی اشتراک آپلود شده باشد حتی اگر بعد از آپلود اشتراک شما تمام شود، مشکلی در رابطه با کپی رایت نخواهید داشت.
حالت سوم استفاده از محتوای بدون کپی رایت است یعنی صاحب اثر هیچ نوع قانونی برای استفاده از آن را تعیین نکرده باشد. در این حالت شما اگر آن محتوا را نه به قصد فروش و یا ارائه به نام خود استفاده کنید هیچ مشکلی برای شما پیش نخواهد آمد.

کجا می شود محتوای بدون کپی رایت دریافت کرد؟

یکی از حساس ترین مسائل پیدا کردن مکانی است که بتوان محتواهای بدون کپی رایت را پیدا کرد. برای این مورد سایت ها و پلتفرم های زیادی هستند که می توانند در این زمینه به ما کمک کنند که در زیر برخی از آنها را معرفی می کنیم.

Audio Library YouTube: یکی از بهترین گزینه هایی که یوتیوبرها می توانند از آن استفاده کنند و حتی یوتیوبرهای بزرگ هم از آن استفاده می کنند گزینه Audio Library یوتیوب است. شما به راحتی می توانید از این موزیک ها و افکت های صدای آن استفاده کنید بدون آن که نگران بروز مشکل کپی رایت باشید. تنها چیزی که ممکن است از شما خواسته شود این است که نام صاحب اثر و خود اثر را در دیسکرپشن قید کنید که آن هم برای همه موارد نیست.

سایت Pixabay.com: یکی دیگر ازسایت هایی که می تواند در این زمینه به شما کمک کند استفاده از این سایت است. این سایت دارای مجموعه گسترده ای از عکس ها، ویدیوها، موزیک ها و افکت های صدا با کیفیت های خیلی بالا است که می توانید از آن استفاده کنید. اما یک نکته مهم این است که تعداد کمی از موزیک هایی که در این سایت آپلود شده اند دارای حق کپی رایت می باشند پس هنگام استفاده از موزیک های این سایت به این مورد توجه کنید.

سایت Flaticon.com: اگر برای ویدیوی خود ایکون نیاز دارید این سایت گزینه خوبی است. شما می توانید با استفاده از این سایت آیکون های مختلفی را دانلود کنید بدون آن که به مشکل کپی رایت بخورید. البته بعضی از آیکون ها که با علامت تاج مشخص شده اند برای استفاده از آن ها یا باید اشتراک سایت را داشته باشید و یا هزینه آن را پرداخت کنید.

سایت pexels.com: این سایت هم منبع خوبی برای دانلود فیلم و عکس با کیفیت است و شما می توانید از این سایت برای دریافت انواع عکس و ویدیو برای ویدیوی خود بهره بگیرید بدون آن که نگران مشکلات حق نشر باشید.

امکان جالب یوتیوب برای جلوگیری از بروز مشکل

یک امکانی که جدیداً به یوتیوب اضافه شده این است که ویدیو قبل از آن که به صورت پابلیک منتشر شود از لحاظ کپی رایت توسط یوتیوب بررسی شده و در صورت استفاده غیرمنصفانه اخطاری به شما نشان خواهد داد و دقیقاً مشخص می کند که کدام بخش از ویدیو و یا موزیک شما دارای حق نشر است و روش هایی در اختیار شما قرار می دهد (مثل جایگزین کردن، حذف و...) تا قبل از آن که ویدیو را منتشر کنید مشکل را برطرف کنید. اما باید توجه داشته باشید حتی عبور از این مسئله به منزله عدم بروز مشکل نیست و ممکن است حتی بعد از گذراندن این مرحله هم به مشکل کپی رایت بر بخورید اما با این روش بروز این مشکل خیلی کمتر خواهد شد.

در پایان

تمامی این نکاتی که گفته شد برای این نیست که شما را از فعالیت در این شبکه اجتماعی بازداریم و یا بگوییم که مشکلات زیادی در سر راه شما وجود دارد، بلکه برعکس ما با عنوان این مطالب خواستم راهی که دارید در پیش می گیرید با دید بازتری باشد و با اطلاع داشتن از قوانین کپی رایت جلوی بروز مشکلات را بگیرید. ما برای شماهایی که در این را قدم گذاشتید آرزوی موفقیت می کنم و امیدوارم شما هم یکی از کسانی باشید که در این پلتفرم جایگاه برتر را دارند.